วันอาทิตย์ที่ 8 พฤศจิกายน พ.ศ. 2558

โคลงกระทู้ธรรม (๓๔)

๖๘๖. จับเสือมือเปล่า
จับ    สัตว์ที่ดุร้าย              ในดอน ดงแฮ
เสือ  โคร่งลายพาดกลอน  เก่งกล้า
มือ    ขาดทรัพย์ทุนรอน     จับจ่าย
เปล่า แต่มือคิดค้า              ดั่งกล้า สู้เสือ ฯ

๖๘๗. จับเส้นจับสาย
จับ    เนื้อท่านนวดเส้น       เอ็นคลาย
เส้น  ประสาททั้วกาย         ซับซ้อน
จับ    เส้นจับสายนาย         โตใหญ่
สาย  ส่งส่วยช่วยป้อน        ปากช้าง  เชื่องดี ฯ

๖๘๘. เจ้าถ้อยหมอความ
เจ้า    คารมจัดจ้าน          เจรจา
ถ้อย  พูดไล่ต้อนสา         มารถแแท้
หมอ  เก่งกฎหมายอา      ญาแพ่ง
ความ ผิดเป้นถูกแก้         กลับด้วย คารม ฯ

๖๘๙. เจ้าไม่มีศาล
เจ้า   ท่าเจ้าทุ่งเจ้า           ภูผา
ไม่    อยู่ในปรางค์ปรา      สาทสร้าง
มี      แต่พุ่มพฤกษา          สูงใหญ่ อยู่แฮ
ศาล ไม่มีค่อนข้าง            ขาดผู้  เซ่นสรวง ฯ

๖๙๐. เจ้าหน้าเจ้าตา
เจ้า   พ่อท่านอยู่ท้อง   ถิ่นใด
หน้า  ใหญ่ใจโตใคร    กราบเท้า
เจ้า    อำนาจอย่าไป    ดูหมิ่น
ตา     ท่านเพ่งใครเข้า ไม่กล้า  สบตา ฯ

๖๙๑. เจ้ายศเจ้าอย่าง
เจ้า    นายใหญ่แต่ผู้        ดีเดิม
ยศ     ศักดิ์ย่อมส่งเสริม   สง่าหน้า
เจ้า    ยศย่อมเหิมเกริม    อำนาจ
อย่าง พระยาช้างบ้า         ตกน้ำ  มันเมา ฯ

๖๙๒. เจ้าบ้านผ่านเมือง
เจ้า    แผ่นดินท่านต้ัง   ยศถา
บ้าน  อยู่ต่างอาณา      ใหญ่น้อย
ผ่่าน  ฟ้าโปรดเมตตา   ปูนยศ
เมือง จึงเรียบร้อยร้อย  เอ็ดบ้าน  เมืองไกล  ฯ

๖๙๓. ใจดีสู้เสือ
ใจ   กล้าจับเพ่งจ้อง    นัยตา
ดี    กว่านั่งภาวนา       ไม่สู้
สู้    สัตว์ดุร้ายอา         วุธมั่น  มือเฮย
เสือ ย่อมกลัวตาผู้       เพ่งสู้ตาเสือ ฯ

๖๙๔. บางช้างสวนนอก
บาง   บ้านริมแม่น้ำ           แม่กลอง
ช้าง   ที่เศรษฐีจอง           จับไว้
สวน   แน่นขนัดก่ายกอง   ปลูกพืช  พันธ์แฮ
นอก  จากกุรงเทพให้        พี่น้อง  อยู่กิน ฯ

๖๙๕. บางกอก*สวนใน
บาง    ที่อยู่ฝั่งเจ้า          พระยา
กอก   พวกเจ้านายมา   จับไว้
สวน   แห่งพีชนานา      มีอุ  ดมแฮ
ใน     เรือกในสวนใกล้ เขตร้ัวเขตวัง  ฯ

๖๙๖. แขกมอญบางช้าง
แขก   ร้องเพลงเรียกร้อง    แขกพราหมณ์
มอญ  โอดครวญในยาม     โศกเศร้า
บาง    ที่แต่งเพลงสยาม     ชื่อแขก มอญเฮย
ช้าง    ถิ่นแต่งเพลงเจ้า       ชื่อเจ้า  ภาณุพันธุ์ ฯ

๖๙๗. ดูป่าช้านอก
ดู       ศพที่ทอดทิ้ง        ในไพร
ป่า     ศพผีมีใคร             ชอบเข้า
ช้า     ชั่วอยากห่างไกล  พันโยชน์
นอก  จากยามโศกเศร้า  ที่เข้า  เผาผี ฯ

๖๙๘.บอกป่าช้าใน
บอก    สัจธรรมแก่ผู้        เผาผี
ป่า       เช่นนี้ไม่ดี            สักน้อย
ช้า       เนิ่นไม่นานปี        เราเน่า  หนอนแฮ
ใน       ร่างอันน้อยจ้อย    แต่ล้วน  เน่าหนอน ฯ

๖๙๙. ใจจีดใจดำ
ใจ   คนมีรสด้วย          น้ำใจ
จึด  ดั่งน้ำท่าใน           ทุุ่งกว้าง
ใจ   เค็มดั่งเกลือใน     มหาสมุทร
ดำ   ดุจน้ำครำข้าง       ล่างใต้ถนครัว ฯ

๗๐๐. ใจไม้ไส้ระกำ
ใจ    แข็งกระด้างดั่ง      ศิลา
ไม้   ซากขวานไม่มา     ตัดได้
ไส้   ขดคดนักหนา        มีคูถเน่าแฮ
ระกำ ดั่งน้ำกรดใช้         ดื่มต้อง  ถึงตาย ฯ

๗๐๑. ใจใหญ่ใจโต
ใจ     นายแม่ทัพสู้           ไพรี
ใหญ่  ดั่งสายนที            สมุทรกว้าง
ใจ      แม่ทัพต่อตี           ข้าศีก
โต     กว่ากองทัพข้าง    ทัพม้า  หมื่นแสน ฯ

๗๐๒. อมพระมาพูด
อม   พระมากล่าวอ้าง       บุญทาน
พระ  ไม่เป็นพะยาน          ปากลิ้น
มา     อ้างเอ่ยกล่าวขาน    ว่าซื่อ  ตรงแฮ
พูด    แต่ปากปล้อนปลิ้น   พลิกลิ้น  ภายหลัง ฯ

๗๐๓.ฉ้อฉลกลใน
ฉ้อ     ฉกโกหกให้          ไว้ใจ
ฉล     โฉดคดโกงใน       ตับไส้
กล      เล่นหลอกลวงไถล  หลากเล่ห์
ใน      จิตวิญญาณใกล้      ชาติเชื้อ  เดรฉาน ฯ

๗๐๔. หน้าเนื้อใจเสือ
หน้า    ซื่อถือสัตย์สู้         สาบาล
เนื่อ     ละมั่งกวางพ่าน    เชื่องช้า
ใจ       ร้ายดั่งเสือผวาญ  ชีวิต  สัตว์แฮ
เสือ     โคร่งยังไม่กล้า     ฆ่าช้าง  อย่างคน ฯ


* กรมพระยาภาณุพันธุวงศ์วรเดช


ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น