๑๐๗๗. หัวล้านได้หมวก
หัว หูดูเลี่ยนโล้น โกนไส
ล้าน เลี่ยนเหมือนเงาใน สระน้ำ
ได้ ส่องกระจกใจ ตกวูบ
หมวก เมื่อใส่ใจป้ำ ว่าข้าหล่อเหลา ฯ
๑๐๗๘. รูปเสียงกลิ่นรส
รูป งามประดุจเจ้า รจนา
เสี่ยง เสนาะฟังวาจา แจ่มแจ้ว
กลิ่น หอมยิ่งบุบผา กุหลาบ
รส แห่งสัมผัสแผ้ว ผ่องน้ำใจชาย ฯ
๑๐๗๙. รู้แพ้รู้ชนะ
รู้ ว่าตนอ่อนซ้อม ฝึกฝน
แพ้ ท่านต้องจับจน แก่หน้า
รู้ ว่าอดว่าทน จึงชนะ
ชนะ ท่านอย่าเย้ยท้า อวดกล้า อวดแข็ง ฯ
๑๐๘๐. ทุ, สะ, นิ, มะ
ทุ ทุกข์ไม่อาจตั้ง อยู่ทน
สะ สมุทัยเหตุผล ทุกข์แท้
นิ นิโรธดังดล นิรทุกข์
มะ มรรคทางเดินแก้ ทุกข์เข้านิพพาน ฯ
๑๐๘๑.เป็นพระไม่สวด
เป็๋น ภิกษุห่มผ้า กาสา
พระ อยู่ในศาสนา พุทธแท้
ไม่ เข้าเพ่งภาวนา สมาธิ
สวด ไม่เป็นยอมแพ้ พ่ายทิ้งพรหมจรรย์
๑๐๘๒. เป็นตำรวจไม่จับ
เป็น ผู้มีหน้าที่ รักษาเมืองเฮย
ตำรวจ ออกตรวจประชา ชั่วร้าย
ไม ยอมจับโจรา คนชั่วร้ายแฮ
จับ เพื่อตบทรัพย์คล้าย ชั่วร้ายกว่าโจร ฯ
๑๐๗๓. เป็นหญิงขายตัว
เป็น คนจนยากไร้ อนาถา
หญิง ขาดการงานอา ชีพไซร้
ชาย สิ่งอื่นกินหา มีไม่
ตัว ย่อมขายตัวได้ สิทธิแท้ของเขา ฯ
๑๐๗๔. มีเมียเหมือนแม่
มี คู่ชีวิตด้อย วาสนา
เมีย ประดุจมารดา ปกป้อง
เหมือน ดั่งเทพธิดา ดลจิต
แม่ ช่วยยามขัดข้อง เจ็บไข้พยาบาล ฯ
๑๐๗๕. เป็นวัวลืมตีน
เป็น โคที่ท่านใช้ ไถนา
วัว เกียจคร้านก้าวขา เชื่องช้า
ลืม ว่าแบกออกคา คอบ่า อยูู่แฮ
ตีน ไม่ก้าวท่านคว้า ฟาดไม้เจ็บหลัง ฯ
๑๐๗๖. เป็นบ่าวช่างยุ
เป็น ตัวใส่ชั่วข้าง ค้างคาว
บ่าว บอกช้างหนูขาว ใส่ร้าย
ช่าง ส่อเสี่ยดข่าวฉาว ความชั่ว เขาแฮ
ยุ ฝ่ายขวาฝ่ายซ้าย แตกร้าวรบกัน ฯ
๑๐๗๗. เป็นเมียข่มผัว
เป็น หญิงสิ้นกระด้าง คางแข็ง
เมีย ที่อารมณ์แรง โหดไร้
ข่ม ขี่ชอบสำแดง อำนาจ
ผัว ตกอยู่ภายใต้ แม่เจ้าย่านาง ฯ
๑๐๗๙. เป็นผัวกลัวเมีย
เป็น ชายใจอ่อนแม้น อิสตรี
ผัว แม่นางนารี เก่งกล้า
กลัว ฤทธิแม่แรดมี งาหน่อ เดียวแฮ
เมีย แม่ข่มผัวหน้า วอกเว้าเป็นลิง ฯ
๑๐๘๐. คำกวีมีค่า
คำ โคลงมีค่าแม้น มณีรัตน์
กวี แต่งคำกวีวัจน์ ฝากไว้
มี สาระคำสัตย์ สอนจิต คนเฮย
ค่า มากควรจักได้ อานซ้ำ ยามเหงา ฯ
เทพ สุนทรศารทูล
๔ กันยายน ๒๕๕๓
๑๐๖๗. วันพระพุทธเจ้า
วัน เพ็ญเดือนหกเข้า วิสาขะฤกษ์
พระ ตถาคตเกิดมา เกิดแก้ว
พุทธ ศาสน์จึงเกิดปรา กฎแก่โลกเฉย
เจ้า แห่งไตรโลกแพร้ว เพริศล้ำศาสดา ฯ
๑๐๖๘. วันพระธรรมเจ้า
วัน เพ็ญเดือนแปดเข้า อาสาฬฤกษ์
พระ สัทธรรมเกิดปรา กฏแล้ว
ธรรม อริยสัจคาถา ท่านตรัสสอนแฮ
เจ้า แห่งสัทธรรมแก้ว แก่นแท้ อภิธรรม ฯ
๑๐๖๙. วันพระสังฆเจ้า
วัน พระจันทร์เด่นฟ้า มามะ ฤกษ์นา
พระ อรหัตต์นัยพันปะ พบหน้า
สังฆ รัตน์นัดมาประ ชุมพรั่ง พร้อมแฮ
เจ้า แห่งพระสงฆ์กล้า เกิดพร้อมเพรียงกัน ฯ
๑๐๗๐. หลงรักหลงชัง
หลง ยึดในสิ่งไร้ สัจจริง
รัก แต่ชายแต่หญิง ยอดชู้
หลง เกลียดศัตรูชิง พิฆาต
ชัง แต่คนโฉดผู้ โง่บ้าทรชน ฯ
๑๐๗๑. หลงไหลได่ปลื้ม
หลง รักปักจิตเจ้า จนตาย
ไหล เลื่อนเหมือนเมามาย มืดหน้า
ได้ ชมแม่โฉมฉาย ชื่นจิต
ปลื้ม จิตเจียนเป็นบ้า ไม่รู้วันตาย ฯ
๑๐๗๒. หลงเหยื่อเนื้อปลา
หลง โลภละโมภเนื้อ มังสา
เหยื่อ อ่อยล่อเอาปลา ติดข้อง
เนื้อ น้องผ่องโสภา เพียงเทพ ธิดา
เน่า เมื่อยามตายต้อง ส่งเข้าเตาเมรุ ฯ
๑๐๗๓. เนื้้อไม่ได้กิน
เนื้อ ในไตตับไส้ แกงยำ
ไม่ แตะแต่สักคำ ที่ลิ้น
ได้ ยากลากโครงทำ ลำบาก
กิน แต่เขาเราขึ้น หนึ่งไร้ไป่เห็น ฯ
๑๐๗๔. หนังไม่ได้รอง
หนัง เสือท่านแล่ไว้ รองกาย
ไม่ แบ่งให้หญิงชาย ยื่นใช้
ได้ ยากแทบตัวตาย เสียเปล่า
นั่ง แต่ลำแพนไม้ อดใช้หนังเสือ ฯ
๑๐๗๕. มือด้วนได้แหวน
มือ กุดขาดทุกนิ้ว ไม่มี
ด้วน ขาดดูไม่ดี สักน้อย
ได้ เครื่องประดับสี สวยมาก
แหวน จะสวมสอดก้อย ใส่นิ้วมือไหน ฯ
๑๐๗๖. ตาบอดได้แว่น
ตา มืดมองไม่รู้ เดือนตะวัน
มอด ไม่เห็นสิ่งอัน อื่นได้
ได้ แว่นตามาฉัน ชอบใส่
แว่น ช่วยปิดบังให้ ไม่รู้ตาเสีย ฯ
๑๐๕๖. โกงบ้านโกงเมือง
โกง แบบนักเลือกตั้ง น่ั่งเมือง
บ้าน เล็กเมืองน้อยเปลือง เปล่าปลี้
โกง เพื่อพรรคประเทือง นั่งแท่น
เมือง พินาศป่นปี้ ชาติล้มละลาย ฯ
๑๐๕๗.กินบ้านกินเมือง
กิน ดังมอดกัดไม้ ภายใน
บ้าน ช่องผุพังไป ป่นปี้
กิน งบรัฐบาลใจ โหดยักษ์มารเฮย
เมือง พินาศประสาตมล้าง มอดด้วยการเมือง ฯ
๑๐๕๘. ประเทศล่มจม
ประ วัติศาสตร์ชาติเชื่อ ชาวสยาม
เทศ ถิ่นแหลมทองนาม สนั่นหล้า
ล่ม แล้วรุ่งเรืองงาม สองศตวรรษเฮย
จม อีกคร้ังใครกล้า กอบกู้ เมืองคืน ฯ
๑๐๕๙. เมืองล่มสองคร้ัง
เมือง ไทยเคยล่มแล้ว ปางหลัง
ล่ม หนึ่งนเรศวรบัง เกิดกู้
สอง เจ้าตากสินยัง ช่วยกอบกู้แฮ
คร้ัง ที่สามใครผู้ เก่งกู้ เมืองคืน ฯ
๑๐๖๐. คนไทยพันธาง
คน ที่เก่งกาจกล้า สงคราม
ไทย รักษาเมืองสยาม เก่าไว้
พัน ไทยใหม่เกิดตาม สายเลือด ผสมแฮ
ธาง สืบเลือดไทยให้ สืบเชื่้อวรชน ฯ
๑๐๖๑.คนบ้าหมาบ้า
คน หลงโลกโกรธสิ้น ศีลธรรม
บ้า เพราะกิเลสทำ จิตบ้า
หมา เกิดโรคบ้าจำ บ้าคลั่ง
บ้า สุนัขหลีกหน้า มนุษย์บ้าหลีกไฉน ฯ
๑๐๖๒. คนบ้าอำนาจ
คน มียศใหญ่แล้ว ลืมตน
บ้า ยศข่มเหงคน ทั้วหน้า
อำ พลคะนองพล แผลงฤทธิ์ เดชเฮย
นาจ มากมายกลายบ้า บิ่นคล้ายยักษ์มาร ฯ
๑๐๖๓. บ้ายศหมดญาติ
บ้า ตำแหน่งใหญ่ล้ำ โลกา
ยศ ใหญ่อย่างพระมหา กษัตริย์เจ้า
หมด ญาติขาดวงศา เสมอไพร่ พลเฮย
ญาติ สนิทมิอยากเข้า นับเนื้อเชื้อสาย ฯ
๑๐๖๔. คนจนเพราะโง่
คน ที่อดอยากไร้ อนาถา
จน ทรัพย์อับปัญญา ต่ำไซร้
เพราะ ว่าขาดวาสนา นำช่อง ทางเฮย
โง่ มากเพราะขาดไร้ ช่องไร้การศึกษา ฯ
๑๐๖๕. คนรวยเพราะฉลาด
คน มีมั่งคั่งขึ้น เศรษฐี
รวย ทรัพย์ยิ่งมากมี ยิ่งได้
เพราะ ฉลาดหลักแหลม การศึก ษาเฮย
ฉลาด มากรวยมาใช้ เล่ห์สร้างทรัพย์สาร ฯ
๑๐๖๖. คนพาลเพราะโง่
คน คดทุจริตไร้ ศีลธรรม
พาล เที่ยวกระทำกรรม บาปไว้
เพราะ ญาติมิตรชั่วนำ ทางชั่ว
โง่ มืดเหมือนบ้าใบ้ ไม่รู้เดือนตะวัน ฯ
๑๐๓๖.หน้าไหว้หลังหลอก
หน้า ท่านทำนอบน้อม วันทา
ไหว้ กราบทำกิริยา เรียบร้อย
หลัง ท่านแลบลิ้นตา เหลือกหลอก
หลอก ดั่งลิงป่าน้อย นั่งแป้น พองขน ฯ
๑๐๓๗. เป็นลิงหลอกเจ้า
เป็น คนไม่รู้จัก คุณคน
ลิง ป่าชอบพองขน แยกเขี้ยว
หลอก เจ้าท่านเลี้ยงตน จนเติบ ใหญ่แฮ
เจ้า จิตใจคคเคี้ยว คู่นี้ หน้าชน ฯ
๑๐๓๘. ในน้ำมีปลา
ใน ทุ่งท่าแม่น้ำ ลำธาร
น้ำ เจิ่งนองละหาร หุบห้วย
มี หมู่มัจฉาสนาน น้ำว่าย วนเฮย
ปลา อยู่คู่น้ำด้วย ดั่งนี้ ธรรมดา ฯ
๑๐๓๙. ในนามีข้าว
ใน แผ่นดินถิ่นท้อง ทุ่งนา
นา ลิบลิ่วสายตา สุดกว้าง
มี คนปลูกข้าวปลา เป็นคู่ กันแฮ
ข้าว อยู่คู่นาอ้าง เอ่ยได้ ธรรมดา ฯ
๑๐๔๐ ในเขามีถ้ำ
ใน ภูเขาใหญ่ค้ำ เมฆา
เขา ย่อมมีคูหา หับห้อง
มี หินงอกศิลา เลื่อมพร่าง พรายแฮ
ถ้ำ แห่งเสืออยู่ต้อง เถือนล้ำ ถ้ำเสือ ฯ
๑๐๔๑. นักกวีไม่ตาย
นัก เลงเล่นแต่งร้อย โคลงกลอน
กวี เล่นอรรถอักษร เพราะพริ้ง
ไม่ รู้จักม้วนมรณ์ เมื่อดับ ชีพเฮย
ตาย แต่กายชื่อร้อย ศกแล้ว ยังคง ฯ
๑๐๔๒. พญากงพญาภาณ
พญา มหากษัตริย์คร้ัง ทราวรา วดี
กง กษัตริย์พระนามมี กึกก้อง
พญา ปิตุฆาตฆ่าชี วิตพ่อ
ภาณ ราชปวงชนร้อง เรียกรู้ พระนามฯ
๑๐๔๓. น้ำเป็นของปลา
น้ำ ที่เต็มแม่น้ำ ลำธาร
เป็น ที่อยุู่มานาน เนิ่นล้ำ
ของ พวกมัจฉาชาญ เวียนว่าย วนแฮ
ปลา ย่อมเกิดในน้ำ อยู่น้ำ ธรรมดา ฯ
๑๐๔๔. ฟ้าเป็๋นของนก
ฟ้า ทีครอบโลกกว้าง แสนไกล
เป็น ที่อยุ่อาศัย สัตว์ฟ้า
ของ สัตว์วิหคบินไป มาทั่้ว
นก เที่ยวโบกบินช้า ชั่วฟ้าชั่วดิน ฯ
๑๐๔๕.เขาเป็นของม้ง
เขา สูงยอดเสียดฟ้า อัมพร
เป็น ที่อยู่ที่นอน เนิ่นช้า
ของ ชาวป่าสัญจร ทำไร่
ม้ง อยู่คู่ภูกล้า ก่อนผู้คนไหน ฯ
๑๐๔๖. ฝากเทพรักษา
ฝาก โคลงกานต์กลอนไว้ ไม่สูญ
เทพ สุนทรศารทูล แต่งไว้
รัก กาพย์รักกลอนทูล เทียบหัทยาเฮย
ษา เทพรักษาให้ ชั่วร้อยพันปี ฯ
๑๐๒๘. ตัวตายชื่อยัง
ตัว พระเทวทัตเข้า โลกันต์
ตาย ดับลับชีวัน ชั่วช้า
ชื่อ อยู่ชั่วกัปป์กัลป์ แสนโกฎิ ปีเฮย
ยัง ติดในโลกหล้า ชั่วล้าน โกฎิปี ฯ
๑๐๒๙. ผู้นำวิบัติ
ผู้ เป็นประมุขด้อย ต่ำทราม
นำ ชาติเคยดีงาม ต่ำต้อย
วิ ปริตบุรษสยาม ศีลสัตย์ เสียเฮย
บัติ อุบัติพาชาติม้วย มอดไหม้ เสียเมือง ฯ
๑๐๓๐. ขี้ข้าครองเมือง
ขี้ ครอกเลือดไพร่ด้อย สันดาน
ข้า ทาสบุญบันดาล ไต่เต้า
ครอง กรุงจิตเป็นพาล ขาดสัตว์ ศ๊ลเฮย
เมือง วิปริตผิดเพศเข้า ยุคเศร้า ชาวสยาม ฯ
๑๐๓๑. พ่อค้าครองเมือง
พ่อ ค้าคิดแต่ค้า ซื้อขาย
ค้า สัตว์คนหญิงชาย ชอบค้า
ครอง เมืองเมื่อคนหมาย ขายสิทธิ เสียงแฮ
เมือง มอดเพราะยาบ้า ที่ค้า เอาเงิน ฯ
๑๐๓๒. ไม่เสียชาติเกิด
ไม่ เสียที่เกิดขึ้น เป็นมนุษย์
เสีย พ่อแม่มีบุตร ชั่วร้่าย
ชาติ นี้ไม่เกิดผุด ดีกว่า
เกิด ต่ำชาติชัวคล้าย ต่ำเตี้ย เดียรฉาน ฯ
๑๐๓๓. สมภารไม่ดี
สม มติสงฆ์ไม่พ้น ปุถุชน
ภาร ชั่วช้าเสียคน หนึ่งแล้ว
ไม่ อาจปกครองตน ศีลด่าง พร้อยเฮย
ดี ประดุจดั่งแก้ว แตกไร้ ราคา ฯ
๑๐๓๔. หลวงชีสกปรก
หลวง พี่หลวงพ่อทั้ง เถรเณร
ชี ร้วมโบสถ์บริเวณ วัดล้วน
สก กะโดกเป็นเถร ลามก
ปรก เปรอะเลอะเทอะถ้วน ขาดผู้ เลื่อมใส ฯ
๑๐๓๕.เจ้าชายกรรมล้อ
เจ้า หนุ่มน้อยหนึ่งแกล้ง เกลาทรง
ชาย ศักดิ์สูงใหญ่องค์ อาจกล้า
กรรม ชั่วที่ทำจง ใจหลอก เขาแฮ
ล้อ ล่อเลียนเปลี่ยนหน้า หลอกให้ หลงไหล ฯ
๑๐๑๖. แร้งวัดสระเกศ
แร้ง ที่อยู่ป้าช้า ผีดิบ
วัด นอกกรุงไกลลลิบ แห่งน้ัน
สระ แกนับเป็นสิบร้อย ศพ
เกศ พระจักรีครั้ง รดน้ำพุทธมนต์ ฯ
๑๐๑๗. เปรตวัดสุทัศน์
เปรต ที่อดอยากร้อง โหยหวน
วัด ใหญ๋กลางพระนคร เขตแก้ว
สุ วรรณปฎิมากร องค์ใหญ่ สถิตแฮ
ทัศน์ เทพวรารามแพร้ว เพริศฟ้า มาดิน ฯ
๑๐๑๘.พระปรางค์วัดอรุณ
พระ สถูปโอ่อวดหน้า พระนคร
ปรางค์ พระเจษฎาบดินทร ท่านสร้าง
วัด อวดแขกเมืองจร เข้าอ่าว สยามแฮ
อรุณ ราชอาจอวดอ้าง อร่ามฟ้า เมืองสยาม ฯ
๑๐๑๙. วัดภูเขาทอง
วัด ที่พระน่ั่งเกล้า เนรมิตร
ภู ยกขึ้นประดิษฐ์ ประดับหล้า
เขา พระสุเมรุสถิต กรุงเทพฯ
ทอง สุวรรณสุถูปท้า โลกให้ มาชม ฯ
๑๐๒๐ วัดโพธิกษัตริย์สร้าง
วัด วังตั่งอยู่ข้าง เคียงกัน
โพธิ พระนั่งเกล้าสรรค์ เศกสร้าง
กษัตริย์ รักพระอรหันต์ รักสัจ ธรรมเฮย
สร้าง วัดโพธิโอ่อ้าง อวดฟ้า อ่าดิน ฯ
๑๐๒๑. วัดอัปสรสวรรค์
วัด เจ้าจอมน้อยชื่อ สุหรา นากง
อัป ยศเจ้าพระยา ร่วมสร้าง
สร ลักษณ์เอกธิดา ดวงสวาท
สวรรค์ ประทานเจ้าช้าง ช่วยต้ัง นามกร ฯ
๑๐๒๒. วัดราชโอรส
วัด พระราชบุตรสร้าง แสนงาม
ราช กิจเสร็จสงคราม พม่ากล้า
โอ ฬารตระการนาม พระราช ทานเฮย
รส พระพุทธเลิศหล้า เศกสร้าง สิบสี่ปี ฯ
๑๐๒๓. วัดเทพธิดา
วัด ที่พระลูกเจ้า จอมสยาม
เทพ อัปสรแสนงาม เศกสร้าง
ธิดา พระรามสาม รังสฤษดิ์
ราม ราชอาวาสข้าง เขตรั้ว ราชวัง ฯ
๑๐๒๔. วัดราชนัดดาราม
วัด ธิดาแห่งเจ้า ลักขณา
ราช บุตรพระราชา ธิราชสร้าง
นัดดา ขาดบิดา สิ้นพระ ชนม์แฮ
ราม ราชจึงโปรดสร้าง วัดให้ หลานขวัญ ฯ
๑๐๒๕. พระอารามหลวง
พระ อุทยานเถื่อนถ้ำ ลำธาร
อา เขตพระอภัยทาน นกเนื้ีอ
ราม พระวิปัสสนาญาณ ถือธุ ดงค์แฮ
หลวง ท่านสร้างเอื้อเฟื้อ แก่เจ้า หัวกู ฯ
๑๐๒๖. เสด็จประพาศต้น
เสด็จ ทอดพระเนตรบ้าน เมืองไกล
ประ เวศโดยชลาลัย บกบ้าง
พาศ พบราษฎรไทย ท่านเมต ตาเฮย
ต้น แบบที่บางช้าง เมื่อร้อย ปีมา ฯ
๑๐๒๗.เสด็จทางชลมารค
เสด็จ ไปทรงทอดผ้า กฐินทาน
ทาง พระอารามสถาน ถิ้นน้ำ
ชล เชี่ยวพระราชยาน เรือแห่ แหนนา
มารค สุวรรณหงส์ล้ำ เลิศด้วย เรือทรง ฯ
๑๐๑๑. ฟ้าสูงดินต่ำ
ฟ้า สีครามครอบฟ้า จักรวาล
สูง สุดจักประมาณ วัดได้
ดิน น้ำโลกสัณฐาน สี่ทวีป
ต่ำ รับแผ่นฟ้าไว้ ฟากฟ้า งำดิน ฯ
๑๐๑๒.ปลาตายน้ำตื้น
ปลา หมอปลาช่อนทั้ง ปลาฉลาม
ตาย อยู่ในน้ำตาม เพศฟ้อง
น้ำ ลึกย่อมมีความสุข ปลอดภัย เฮย
ตื้น นักคนมักจ้อง จับเนื้อ เถือกิน ฯ
๑๐๑๓. น้องรักนักร้อง
น้อง เป็นนักเล่นเต้น รำกิน
รัก รักแต่งตัวยั่วดิน ยั่วฟ้า
นัก เลงเล่นโบยบิน รำร่อน
ร้อง ขับเพลงไทยท้า เนตรหน้า ชายชม ฯ
๑๐๑๔. คิดสมบัติบ้า
คิด ร่ำรวยรุ่งฟ้า ราศี
สม มุติเป็นเศรษฐี โกฎิล้าน
บัติ วิบัติฝันดี ยามหลับ ไหลเฮย
บ้า เล่นเป็นชาวบ้าน ขี่ม้า ชมเมือง ฯ
๑๐๑๕. กินเหล้าเมามาย
กิน เหล้ารู้ว่าเหล้า เมามาย
เหล้า ช่วยให้เป็นชาย เก่งกล้า
เมา เหล้าหมดความอาย ทำชั่่ว
มาย ว่ารวยล้นฟ้า เพื่อล้าง ความจน ฯ
