วันอาทิตย์ที่ 17 มกราคม พ.ศ. 2559

โคลงกระทู้ธรรม (๓๘)



๗๖๐. ปล่อยเสือเข้าป่า
ปล่อย     เจ้าสัตว์ดุร้าย          ออกไป
เสือ        ย่อมวิ่งเข้าไพร        ป่ากว้าง
เข้า        ไปกัดสัตว์ใน           แนวป่า
ป่า          ย่อมคุ้มครองข้าง    สัตว์คุ้มครองเสือ ฯ

๗๖๑. ตกปลาหาเหยื่อ
ตก      สัตว์ในน่านน้ำ          ลำธาร
ปลา    ย่อมหาอาหาร          อิ่มไส้
หา      สิ่งที่ต้องการ            ของสัตว์
เหยื่อ  ย่อมล่อปลาให้         จับได้ตัวปลา ฯ

๗๖๒. นอนหลับไม่รู้   นอนคู้ไม่เห็น
นอนหลับ     อยู่กับบ้าน       เรือนเรา
ไม่รู้              ลอบใครเขา    แอบกู้
นอนคู้          อยู่แอบเสา      เรือนเย้า
ไม่เห็น         ชายเล่นชู้        แอบข้าง  นางเมีย ฯ

๗๖๓. น้ำลึกหยั่งได้
น้ำ      ในมหาสมุทรกว้าง       สุดตา
ลึก      นับโยชน์วัดวา             หยั่งได้
หยั่ง    ตื้นลึกค้นหา                สมบัติ
ได้       พบสมบัติใต้               ท้องทะเลหลวง ฯ

๗๖๔. น้ำใจหยั่งยาก
น้ำ       ทะเลลึกล้ำ            อาจวัด  ได้เฮย
ใจ       มนุษย์ใจสัตว์         ลึกล้ำ
หยั่ง    ความซื่อถือสัตย์    ใจมนุษย์
ยาก    จะหยั่งวัดน้ำ           จิตน้ำ  ใจคน ฯ

๗๖๕. ใจดีสู้เสือ
ใจ       พระมีสติรู้            เมตตา
ดี         ต่อสัตว์นานา     ใหญ่น้อย
สู้         ด้วยจิตกรุณา     ไม่เบียดเบียนแฮ
เสือ     ไม่ขบกัดคล้าย    หลีกแคล้วกันไป ฯ

๗๖๖. กล้าได้กล้าเสีย
กล้า      เสี่ยงเข้าส่วนค้า     กำไร
ได้        มากเพราะเสียไป   มากแท้
กล้า      เสี่ยงขาดทุนไป     ไม่ย่อ ท้อแฮ
เสีย       เพื่อได้ไม่แพ้         ชนะได้  ภายหลัง ฯ

๗๖๗. เสียแล้วเสียไป
เสีย        เมียแม่เล่นชู้          หลายใจ
แล้ว       เถิดแล้วกันไป       เถิดเจ้า
เสีย        แม่เพื่อนนอนใน    ใจนอก
ไป         เกิดอย่่าคืนเข้า       หับห้อง  อีกหน ฯ

๗๖๘. หาใหม่ดีกว่า
หา         เมียไม่ยากไร้        เพียงใด
ใหม่      เอี่ยมมีเงินไป        สอดคล้อง
ดี          ได้เปลี่ยนมโนมัย  ขับชี่
กว่า       จะเชี่ยวชาญต้อง  ขี่ม้า  หลายตัว ฯ

๗๖๙. อยู่บ้านใกล้วัด
อยู่        ใกล้ชิดเขตรั้ว           อาราม
บ้าน      นั่่นควรมีความ          นอบน้อม
ใกล้       พระย่อมเห็นยาม     พระย่อ  หย่อนแฮ
วัด         ที่มีบ้านล้อม            อยู่ใกล้ เกลียดสงฆ์  ฯ

๗๗๐. ไม้่ปัดหลังคา
ไม้      ที่ปลูกชิดใกล้          เคหา
ปัด      กิ่งก้านสาขา            ยื่นย้อย
หลัง    จากหลังคา              มุงแฝก
คา       กับกิ่งไม้ห้อย          ปัดให้รั่วฝน ฯ

๗๗๑. พลั้งปากเสียศีล
พลั้ง      พล่อยพูดพลาดพลั้ง      วาจา
ปาก      ที่พูดพล่อยพา                ต่ำต้อย
เสีย       สัตย์ผิดสัญญา               เชื่อยาก
ศีล        บกพร่องด่างพร้อย         เพราะพร่อง  วาจา ฯ

๗๗๒. พลั้งตีนตกกะได
พลั้ง      พลาดขาดสติรู้            สึกตัว
ตีน         เหยียบพลาดพาตัว    ชอกช้ำ
ตก         หลุมตกร่องหัว           ขาหัก   แตกแฮ
กะได     ต่ำไต่พลาดพล้ำ         พลิกท้อง  นอนหงาย ฯ

๗๗๓. หมูพีฤาษีผอม
หมู       เลี้ยงไว้แล่เนื้อ          เถือกิน
พี         ล่ำจึงเป็นสิน              ค่าค้า
ฤาษี    ซูบรูปโสภิณ               น่าเลื่อม  ใสแฮ
ผอม    เพราะมีศีลกล้า           อดกลั้น   การกิน ฯ    

๗๗๔.  เข้าเมืองตาหลิ่ว
เข้า     ไปอยู่หมู่บ้าน        เมืองใด
เมือง    แห่งใดนิสัย          พวกบ้าน
ตา       เหล่เหลือกแลไป  ไม่ค่อย  ตรงแฮ
หลิ่ว    เนตรไหนหลิ่วด้าน   เนตรนั้น  อยู่สบาย ฯ

๗๗๕. ต้องหลิ่วตาตาม
ต้อง    ทำตามเพศบ้าน     เมืองโจร
หลิ่ว    ไม่เป็นอาจโดน      เกลียดหน้า
ตา        ต้องเหล่ตาโขน     ตามขนบ  ท่านแฮ
ตาม     ท่านเหล่เล่นบ้า     เหล่บ้าง  ตามสบาย ฯ